Liên tiếp cấp cứu các ca thuyên tắc động mạch phổi cấp: Cẩn trọng với "sát thủ ẩn mình"

Bệnh nhân L.V.B. (37 tuổi, trú tại huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh) ở nhà xuất hiện đau tức ngực, khó thở, được đưa vào trung tâm y tế huyện cấp cứu trong tình trạng tụt huyết áp.

Khai thác tiền sử bệnh nhân bị huyết khối tính mạch sâu chi dưới, dùng thuốc đều đặn. Kíp trực nhanh chóng liên hệ hội chẩn với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, chẩn đoán nghi ngờ thuyên tắc động mạch phổi cấp. Bệnh nhân được xử trí cấp cứu duy trì thuốc chống đông, vận mạch và lập tức chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.

Tiếp nhận bệnh nhân trong tình trạng có biểu hiện sốc, da toàn thân còn tái lạnh, mạch nhanh, huyết áp thấp, đang duy trì thuốc vận mạch. Các bác sĩ đã nhanh chóng cho bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính dựng hình mạch phổi, phát hiện tình trạng tắc động mạch phổi hai bên.

Bệnh nhân có chỉ định tái tưới máu bằng thuốc tiêu sợi huyết và dùng thuốc kháng đông. Tình trạng sốc cải thiện dần, huyết áp ổn định và được dừng các thuốc vận mạch. Đến nay, sức khỏe bệnh nhân tiến triển tích cực, hết đau tức ngực, các chỉ số ổn định.

Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính huyết khối động mạch phổi hai bên.

Một trường hợp khác phát hiện tình trạng thuyên tắc động mạch phổi cấp khi đang điều trị xuất huyết não tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh là bệnh nhân P.K.T. (57 tuổi). Trong quá trình điều trị, bệnh nhân xuất hiện suy hô hấp, ngừng tuần hoàn. Ngay lập tức, người bệnh được cấp cứu hồi sinh tim phổi thành công.

Các bác sĩ khẩn trương đánh giá nguyên nhân ngừng tuần hoàn tại chỗ qua các kết quả cận lâm sàng, chẩn đoán tình trạng thuyên tắc động mạch phổi cấp gây suy hô hấp, ngừng tuần hoàn ở bệnh nhân xuất huyết não. Bệnh nhân lập tức được điều trị tích cực theo phác đồ, sức khỏe sau đó cải thiện dần, tri giác phục hồi tốt. Bệnh nhân đã được chuyển tập phục hồi chức năng và phối hợp sử dụng thuốc chống đông duy trì.

Theo các bác sĩ, thuyên tắc phổi cấp là tình trạng tắc mạch máu trong phổi do huyết khối, nguyên nhân thường do huyết khối tĩnh mạch chi dưới di chuyển lên. Bệnh không hiếm gặp nhưng lại khó chẩn đoán do không có triệu chứng đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác. Đây là cấp cứu nội khoa nặng, khởi phát đột ngột, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 30%, vì vậy công tác chẩn đoán ban đầu đòi hỏi sự nhanh nhạy và chính xác để đưa ra hướng điều trị đúng đắn, kịp thời nhất.

Bác sĩ CKII Hà Mạnh Hùng, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực cho biết: "Gần đây, khoa liên tục tiếp nhận các trường hợp cấp cứu thuyên tắc động mạch phổi cấp ở bệnh cảnh khác nhau. Hai trường hợp chúng tôi vừa tiếp nhận điều trị xảy ra rất đột ngột, nặng nề với tình trạng mạch phổi hai bên tắc".

Thuyên tắc động mạch phổi có thể xảy ra đột ngột với bất kì ai, ở bất cứ độ tuổi nào, nguy cơ thường gặp ở bệnh nhân phẫu thuật, có tình trạng hạn chế vận động (gãy xương chi dưới, nằm điều trị hồi sức, cao tuổi…), bệnh lý ác tính, bệnh nhân có tiền sử huyết khối tĩnh mạch… Các triệu chứng lâm sàng của thuyên tắc phổi rất đa dạng và hầu hết đều không đặc hiệu, có thể xuất hiện ở rất nhiều bệnh cảnh khác nhau. Khi thuyên tắc động mạch phổi cấp mức độ nặng, nguy cơ tử vong có thể lên tới 60% với diễn biến rất nhanh trong 1 đến 2 giờ đầu.

Khi bệnh nhân đã được chẩn đoán thuyên tắc phổi cấp thì cần giải quyết tình trạng này bằng liệu pháp tiêu sợi huyết nếu có chỉ định và duy trì liều thuốc kháng đông phù hợp chống huyết khối tái phát. Đối với người bệnh diễn biến nặng dẫn tới suy hô hấp, suy tuần hoàn thì ưu tiên hồi sức tim phổi, phối hợp với các biện pháp điều trị tích cực khác: thở máy hỗ trợ hô hấp, đảm bảo chức năng tuần hoàn bằng thuốc vận mạnh, tăng co bóp cơ tim và các biện pháp hỗ trợ chức năng tạng.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!