Những câu chuyện lần đầu được kể
Phim tài liệu "Chuyến tàu Thống nhất" là câu chuyện bình dị của những cán bộ, công nhân viên ngành đường sắt, họ kể về những điều bản thân và ngành đã trải qua những năm tháng chiến tranh ác liệt, có cả mất mát đau thương và có cả niềm tự hào được cống hiến, được chứng kiến thời khắc lịch sử của dân tộc. Bộ phim thiên về cảm xúc nhiều hơn là các sự kiện lịch sử. Các nhân chứng kể chuyện, đan xen là tư liệu, là những nốt nhạc lúc sâu lắng nhẹ nhàng, lúc cao trào gây ấn tượng cho khán giả.
Mạch phim của "Chuyến tàu thống nhất" được dẫn dắt theo hành trình của chuyến tàu từ Bắc vào Nam thời hiện tại, trong đó có các nhân chứng lịch sử kể lại những việc mình đã làm và những điều được chứng kiến. Ở đó, có câu chuyện bây giờ mới kể trên sóng truyền hình, như mối nối ray cuối cùng trên đại công trường sửa chữa đường sắt Bắc Nam khi đất nước thống nhất nằm ở đâu, nối vào thời điểm nào, ai là người chứng kiến sự kiện đó. Ở đó, có những cảm xúc không thể nào quên của người dân hai miền được đoàn tụ, nếu như không có ngày thống nhất thì không thể gặp lại nhau sau bao năm chia cắt. Và ở đó, có nỗi buồn chiến tranh, khi chứng kiến những đồng nghiệp đã hy sinh để bảo vệ tàu…
Cuộc gặp gỡ của nhân vật gắn bó với ngành đường sắt
Để thực hiện bộ phim này, ekip làm phim đã chuẩn bị kỹ lưỡng từ khâu lên kịch bản, kết nối các nhân vật, đến việc liên hệ với ngành đường sắt để chuẩn bị các phương án lên tàu ghi hình suốt hành trình từ Bắc vào Nam. Đạo diễn Đỗ Hường chia sẻ: "Trong quá trình tìm hiểu, chúng tôi phát hiện ra những chi tiết mới chưa từng được khai thác trên sóng truyền hình. Đặc biệt các nhân chứng đã lớn tuổi, ban đầu từ chối ghi hình và phỏng vấn, nhưng khi biết được ý nghĩa của bộ phim nên đã hợp tác rất nhiệt tình, hơn thế còn giới thiệu thêm các nhân vật khác phù hợp với nội dung phim".
Đội bóng Tổng cục Đường sắt
Trong bộ phim này, khán giả sẽ được gặp gỡ nhiều nhân vật họ là những người gắn bó với ngành đường sắt trong những thời điểm lịch sử quan trọng như: HLV Mai Đức Chung là cầu thủ của đội bóng Tổng cục Đường sắt; ông Phan Sỹ Liên – một trong những người trực tiếp chuẩn bị đầu máy để kéo chuyến tàu Thống nhất đầu tiên vào năm 1976; ông Phạm Văn Mầu, ông Khuất Minh Trí – nhân chứng trải qua 2 thời kỳ chiến tranh và hoà bình, nắm chắc lịch sử ngành đường sắt; chị Nguyễn Thị Giang là thế hệ trẻ gắn bó với nghề… Tất cả họ đều là những người gắn bó với ngành đường sắt ở nhiều vị trí và thời kì lịch sử khác nhau.
Đây là bộ phim có rất nhiều cảnh quay trên tàu nên khá đặc biệt. Ekip làm phim phải đi xa và tác nghiệm trong không gian trên tàu nhỏ hẹp, khó có thể dùng máy quay to và các thiết bị cồng kềnh. "Chúng tôi lựa chọn ghi hình bằng máy ảnh cùng các thiết bị như đèn, chân máy nhỏ gọn nhưng hiệu quả. Bên cạnh sự hỗ trợ ánh sáng của đèn, chúng tôi tận dụng ánh sáng tự nhiên ở từng khoảnh khắc trong ngày", đạo diễn của bộ phim tiết lộ.
Phim cũng sử dụng flycam ghi những hình ảnh trên cao để thấy được vẻ đẹp của những đoàn tàu chạy dọc dài đất nước và quang cảnh hai bên đường tàu đi qua. Để an toàn chạy tàu, đoàn làm phim không thể ghi hình ở đầu máy khi tàu đang di chuyển, bởi vậy đã sử dụng gopro gắn sẵn trên đầu máy để ghi lại khoảnh khắc khi tàu đi qua hầm của đèo Hải Vân. Theo đạo diễn Đỗ Hường, phim sử dụng những góc quay rộng, trung bình, chân dung, cận cảnh. Để đặc tả những hình ảnh có ý tứ, cảm xúc, đạo diễn hình ảnh đã sử dụng thêm những góc quay thấp hất lên, góc quay cao và góc quay nghiêng. Qua đó khán giả có thể cảm nhận được niềm hân hoan vui sướng, có lúc xúc động, có lúc bất ngờ của nhân vật trong phim.
Để hoàn thành bộ phim, đoàn làm phim đã theo đoàn tàu từ Hà Nội vào thành phố Hồ Chí Minh mất 34 tiếng. Đạo diễn Đỗ Hường chia sẻ về những kỉ niệm khi tác nghiệp: "Khi bước xuống ga cuối cùng của hành trình, đến ngày hôm sau cảm giác người vẫn bồng bềnh như đang trên tàu vậy, rồi những bữa ăn mì tôm cho tiện, hay những tranh luận để đưa ra cách thể hiện hình ảnh thế nào cho hấp dẫn, tất cả đều rất đáng nhớ. Tranh thủ giờ nghỉ ăn cơm, đoàn làm phim ghi hình anh chị em tiếp viên hát ở trên toa tàu, không khí vui nhộn, hoà đồng là một kỷ niệm đáng nhớ. Ở đó có tình người đường sắt".
Ekip làm phim Chuyến tàu thống nhất và các nhân vật trong phim
Mời các bạn đón xem bộ phim tài liệu Chuyến tàu thống nhất vào lúc 20h30, thứ Hai ngày 29/4 trên VTV1.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!