Nắng nóng bất thường đang làm suy kiệt nguồn nước tại các ao hồ, sông suối, gây ra tình trạng hạn hán, thiếu nước nghiêm trọng ở khắp nơi tại khu vực Miền Trung - Tây Nguyên. Mặc dù việc cạnh tranh sử dụng nguồn nước giữa các địa phương vùng hạ lưu sông Vu Gia - Thu Bồn gồm các bên tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng chưa đến độ căng thẳng, song cũng trở thành vấn đề hết sức nóng bỏng thời điểm này. Đây cũng là câu chuyện hết sức thú vị đã và đang đặt ra nhiều góc nhìn mới về nguồn tài nguyên nước, về cách thức ứng xử trong việc phân bổ hợp lý và chia sẻ có trách nhiệm nguồn nước dùng chung.

Nguồn nước quý giá và ít ỏi từ thượng nguồn sông Vu Gia đang cần cung cấp nước sinh hoạt cho gần 1 triệu người tại TP Đà Nẵng và gần chục ngàn héc ta lúa, hoa màu của 4 huyện, TP của tỉnh Quảng Nam. Do vậy, việc đắp đập tạm ngăn dòng sông Quảng Huế để điều chuyển nước về hạ lưu Vu Gia đang được hai địa phương thương lượng, tính toán kỹ lưỡng địa điểm xây đập và tỉ lệ phân bổ nguồn nước cho hợp lý nhất theo các cấp độ ưu tiên.

Đập tạm ngăn sông Quảng Huế được ban điều phối lưu vực Vu Gia - Thu Bồn giữa tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng triển khai nhiều lần trước đây. Tuy nhiên, đây vẫn chỉ là phương án tạm thời, về lâu dài cần có những giải pháp căn cơ hơn, nhất là xây dựng quy tắc ứng xử giữa các bên, quy hoạch, phân bổ lại nguồn tài nguyên nước toàn lưu vực.

Nghị định 120 của Chính phủ về Quản lý lưu vực sông có nêu rõ: Quy hoạch phân bổ tài nguyên nước cần xác định thứ tự ưu tiên và tỷ lệ phân bổ cho cấp nước sinh hoạt, cho việc khai thác, sử dụng nước đạt hiệu quả kinh tế cao. Câu chuyện chia sẻ nguồn nước giữa hai địa phương tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng một lần nữa cho thấy, an ninh nguồn nước cần xem xét nghiêm túc để ứng xử phù hợp và chia sẻ có trách nhiệm nguồn tài nguyên quý giá này.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!